Charles Ogier (1595 – 1654), sekretarz poselstwa francuskiego, mającego za zadanie doprowadzenie do pokoju między Szwecją a Polską. Poselstwo to (pod przewodnictwem Klaudiusza de Mesmesa, hrabiego d’Avaux) dotarło do Polski wiosną 1635 r. i po podpisaniu traktatu pokojowego w Sztumskiej Wsi przebywało w Polsce do czerwca 1636 r.

Charles Ogier podczas tej podróży spisywał wszystko, co zaobserwował i uznał za godne odnotowania. Dzięki temu dzisiejsi Czytelnicy jego Dziennika uzyskują znakomity szkic obyczajowy z życia codziennego w XVII-wiecznej Polsce, opis odwiedzanych przez niego miejscowości, znajdujących się w nich budowli i dzieł sztuki. Poselstwo po podpisaniu traktatu jeszcze przez dziewięć miesięcy pozostawało w Polsce, co sprawiło, że relacja Ogiera i opinia o naszym kraju nie jest tak powierzchowna jak innych, będących przejazdem, cudzoziemców.

Pamiętniki Józefa Wybickiego; opracowanie i uzupełnienie biografii Zenon Gołaszewski

(wyd. I, 2018)

Wszyscy Polacy wiedzą, że Józef Wybicki (1747-1822) jest autorem polskiego hymnu narodowego – Mazurka Dąbrowskiego. Ten gorący patriota wsławił się również wystąpieniem na sejmie w 1768 r. przeciwko działaniom ambasadora rosyjskiego, był uczestnikiem konfederacji barskiej i insurekcji kościuszkowskiej oraz współzałożycielem Legionów Polskich we Włoszech. Ale pozostawił też po sobie interesujące Pamiętniki, w których opisuje dzieje swego życia od lat najmłodszych do czasu utworzenia Księstwa Warszawskiego.

Obecne wydanie Pamiętników J. Wybickiego jest nowym opracowaniem dokonanym przez historyka i pisarza Zenona Gołaszewskiego. Pamiętniki zostały przełożone na język współczesny oraz uzupełnione biografią ich Autora w tych miejscach, gdzie ten pozostawił w nich luki, być może z myślą, by je w przyszłości uzupełnić. Dodatkowo zaopatrzone zostały w indeksy: osobowy i nazw geograficznych.

Opis: Pierwsza w Polsce tak pełna monografia poświęcona urodzonemu i pochowanemu w Darłowie księciu Bogusławowi z rodu Gryfitów, który przyjąwszy imię Eryk został królem Danii, Norwegii i Szwecji.

Nakład wyczerpany

Opis: Jan Chryzostom Pasek (ok. 1636 – 1701), polski szlachcic, rozsławiony dzięki pozostawionym po sobie pamiętnikom. Pamiętniki te, odkryte dopiero w XIX w., wywarły znaczny wpływ na autorów powieści historycznych, zwłaszcza Henryka Sienkiewicza, gdzie wyraźnie pobrzmiewają w jego Trylogii. Niestety, pisane w języku staropolskim z bogatą domieszką języka łacińskiego, dla współczesnego czytelnika stały się po prostu nieczytelne.

„A szkoda – pisze Zenon Gołaszewski we Wstępie – gdyż w istocie są one pisane w tak żywy, barwny i pełen humoru sposób, że przez pewien czas po ich odkryciu Pamiętniki uważano za mistyfikację (…). Wszystko to zadecydowało, że jako historyk postanowiłem dokonać na Pamiętnikach Paska pewnego eksperymentu, a mianowicie z myślą o ułatwieniu czytania lektury, teksty łacińskie przełożyłem na język polski, a także uwspółcześniłem mało lub w ogóle niezrozumiałą staropolszczyznę; innymi słowy: pozwoliłem panu Paskowi przemówić we współczesnym nam języku”.

Efekt wart był trudu – Pamiętniki przetłumaczone na współczesny język polski czyta się jednym tchem, niby barwną, wartką, pełną akcji i rubasznego humoru powieść historyczną.